Mahačkal

	Mahačkal
Флаг[d]	Герб
	42°59′00″ с. ш. 47°29′00″ в. д.GЯO
Valdkund	Venäma;
Глава	Musa Musaev[d]
Istorii da geografii
Tegemižen päiv	1844
Pind	468,13;
Высота	10
Aigvö	UTC+3[d]
Ekonomik
Eläjad
Eläjad	▼622 091 чел. (2024);
Lugud
Telefonan kod	8722
Počtan indeksad	367000–367999
-
	Официальный сайт
	lugeda • diskussii • redaktiruida

Lidnan rajonad alištunuzidenke eländpunktoidenke (2018): Kirovan rajon Nevondkundaline rajon Leninan rajon

Mahačkal (čeč.: ХӀинжа-ГӀала, darg.: ГIянжи-Къала vai МяхIячкъала, kum.: Анжикъала, Магьачкъала, rut.: МахаIчкала, tab.: Мягьячгъала) om Dagestanan Tazovaldkundan pälidn da kaikiš suremb lidn, Mahačkalan lidnümbrikon administrativine keskuz.

Istorii

Eländpunktan aluz om pandud vl 1844 kuti Petrovskoje-lidnuz. Eländpunkt sai lidnan statusad vl 1857 Petrovsk-Port nimenke. Vl 1870 ratud laht da meriport oma saudud.

Vspäi 1921 lidn sai nügüdläšt nimed Magomed-Ali Dahadaev-bol'ševikan «Mahač»-psevdoniman mödhe da kätihe Dagestanan avtonomijan pälidnaks. Toine sijaline lidnan Anži-Kala-nimituz sündui tahondan nimespäi (kukhikaz Anži-Ark-mägišt), se om tetab keskaigaspäi, znamoičeb «hel'mesine lidnuz» turkaks.

Mahačkal šingotase kivivoin i londuseližen gazan ümbriradmižel, mašinansauvomižel (separatoriden tegim; tegim Gadžijevan nimed^[3] pästab torviden armaturad, pompid i laivoiden rulid), elektrotehnižel sarakol (dozimetrad, stökolkuid), sauvondmaterialiden edheotandoil (sauvondstökol, kuivad segoitused), turizmal, om tazovaldkundan opendusen i transportan keskuseks.

Geografijan andmused

Lidn sijadase tazovaldkundan keskuzpalan päivnouzmas, 10 m keskmäižel korktusel valdmeren pindan päl, Kaspijan meren päivlaskmaižel randal, sen kendäk om 27 metrad valdmeren pindan alemb korktusel. Matkad Moskvhasai om 1825 kilometrad avtotedme. Kumtorkalin i Karabudahkentan rajonad oma röunoiš lidnümbrikonke.

Klimat om ven kontinentaline. Keza om räk, tal'v om pehmed. Voden keskmäine lämuz om +12,4 C°. Paneb sadegid 325 mm vodes, kuidme tazomäras. Koume pen't järved sijadasoiš lidnas: Ak-Göl', Vuzovskoje, Gräzevoje. Kanal Oktäbrin revolücijan nimel nimitadud ristikoičeb lidnad.

Mahačkal jagase koumeks administrativižeks rajonaks: Kirovan, Leninan, Nevondkundaline. Kahesa lidnanvuittušt žilod da kuz' muite žilod mülüdas lidnümbrikho Mahačkalan ližaks. Lidnümbrikon pind — 468,13 km², se mülütab edahaižid Sulak-žilod i Kaspijan meren Čečen'-sart lähiženke tahondanke.

Eläjad

Vn 2010 kaiken Venäman ravahanlugemižen mödhe lidnan eläjiden lugu oli 572 076 ristitud, lidnümbrikon — 696 885 ristitud, tazovaldkundan nelländez. Kaikiš suremb lidnan i lidnümbrikon ristitišt om nügüd', vozile 2002 i 2010 ühtištuihe äi lähižid eländpunktoid lidnanke. Vl 2018 kaik 592 976 ristitud elihe lidnas i 726 654 ristitud kaikes lidnümbrikos.

Läz üht millionad ristituid eläb ezilidnoidenke. Mahačkalan suvipäivnouzmaine kaimdailidn om Kaspiisk ani Mahačkalan röunan taga.

Rahvahad (lidnümbrik, enamba 1% vl 2010): avarad — 26,7%, kumikalaižed — 19,2%, lezginalaižed — 12,7%, lakalaižed — 12,4%, tabasaranalaižed — 2,0%, rutulalaižed — 1,2%, toižed rahvahad — 4,4%, rahvahuden ozutandata — 0,7%.

Üläopendusen kuz' aluzkundad baziruišoiš lidnas.

Transport

trolleibusan maršrutad ratas kundaližeks transportaks, mugažo maršruttaksid da taksid.

Rahvahidenkeskeine civiline Mahačkal (Uitaš)-lendimport^[4] (MCX / МХЛ / URML) sijadase 16 km suvipäivnouzmha lidnan röunaspäi Kaspiiskan taga. Sišpäi tehtas reisid Venäman südäimes, Päivlaskmaižen da Keskuzližen Azijan verhiže maihe.

Galerei

Lidnümbrikon Administracijan (merijan) sauvuz Leninan torgul
Mahačkalan majak (2013)
Keskuzline Džuma-mečet', vn 2016 nägu
Jumalanmaman Emäganpäivän kafedraline päjumalanpert', vn 2014 nägu
Dncran.jpg

Venäman Tedoakademijan Dagestanan tedokeskuz vl 2016
Makhachkala 20180922 114250.jpg

«Leningrad»-adivpert' vl 2018
Dagestanan valdkundaline universitet
Dagestanan valdkundaline tätüižteatr (2016)
Dagestan market.jpg

Torgusen sauvuz (2007)
Mahačkal (Uitaš)-lendimportan terminal
Mahačkal-päraudtestancijan sauvuz vl 2012

Kaspijan mererandišton ühthine nägu lidnas (2015)

Tetabad elänuded

Abdulla Ališaev (kol. 2008) — oli Venäman lehtezmez'.
Rasul Gamzatov (1923−2003) — oli avarlaine mez', Nevondkundaližen Ühtištusen i Venäman runokirjutai, kirjutai, politikanmez'.

Homaičendad

Irdkosketused

Mahačkal Vikiaitas

	Dagestanan Tazovaldkundan lidnad
	Buinaksk \| Dagestanan Lämoid \| Derbent \| Hasavürt \| Izberbaš \| Kaspiisk \| Kizilürt \| Kizlär \| Mahačkal \| Suvisuhokumsk

	Venäman Federacijan subjektoiden pälidnad
	Alauz'lidn \| Anadir' \| Arhangel'sk \| Astrahan' \| Barnaul \| Belgorod \| Birobidžan \| Blagoveščensk \| Bränsk \| Čeboksarad \| Čeläbinsk \| Čerkessk \| Čit \| Elist \| Gatčin \| Gorno-Altaisk \| Groznii \| Habarovsk \| Hanti-Mansiisk \| Irkutsk \| Iževsk \| Ivanovo \| Jakutsk \| Jaroslavl' \| Jekaterinburg \| Joškar-Ola \| Kaliningrad \| Kalug \| Kazan' \| Kemerovo \| Kirov \| Kizil \| Kostrom \| Krasnodar \| Krasnojarsk \| Kurgan \| Kursk \| Lipeck \| Magadan \| Magas \| Mahačkal \| Maikop \| Moskva \| Murmansk \| Nal'čik \| Nar'jan Mar \| Novosibirsk \| Omsk \| Orel \| Orenburg \| Penz \| Perm' \| Petropavlovsk Kamčatkal \| Petroskoi \| Piter \| Pskov \| Rostov Donal \| Räzan' \| Salehard \| Samar \| Saransk \| Saratov \| Siktivkar \| Simferopol' \| Sevastopol' \| Smolensk \| Stavropol' \| Sur' Novgorod \| Suvisahalinsk \| Tambov \| Tomsk \| Tul \| Tver' \| Tümen' \| Ufa \| Ulan Ude \| Uljanovsk \| Vladikavkaz \| Vladimir \| Vladivostok \| Volgograd \| Vologd \| Voronež

[_5a39480f89564a47-1] ttp://www.mkala.ru/authorities/administration/struktura/Musaev/

[_25df692052573b23-2] ¹ ² https://rosstat.gov.ru/storage/mediabank/Сhisl_MO_01-01-2024.xlsx

[3] Tegimen Gadžijevan nimed sait (zavodgadzieva.ru). (ven.) (angl.)

[4] Rahvahidenkeskeižen Mahačkal (Uitaš)-lendimportan sait (mcx.aero). (ven.)

[1]

[2]

[3]

[4]