Gorno-Altaisk

Gorno-Altaisk
Туулу Алтай
Флаг Герб
51°58′ с. ш. 85°58′ в. д.
Valdkund	Venäma
Глава	Viktor Oblogin[d] и Q97662444?
Istorii da geografii
Tegemižen päiv	1830
Pind	96 ± 1
Высота	290 ± 1
Aigvö	UTC+7:00[d]
Ekonomik
Eläjad
Eläjad	▼64 508 чел. (2024)
Lugud
Telefonan kod	38822
Počtan indeksad	649000
-
Официальный сайт
lugeda • diskussii • redaktiruida

Gorno-Altaisk (suvialt.: Улалу) om lidn da lidnümbrik Altajan Tazovaldkundan pälidn da üks'jäine lidn.

Istorii

Eländpunktan aluz om pandud vl 1824 kuti Ulal-žilo (Altai-mägil. Nimitihe Ulalušk-jogen mödhe (suvialt.: Улула), se lankteb Maim-jogehe (ven.: Майма 60 km pitte) žilon territorijal, mitte om Katunin oiktaks ližajogeks.

Vl 1928 žilo sai lidnan statusad. Vll 1932−1948 lidnan nimi oli Oirot-Tur (ven.: Ойрот-Тура), sid' nügüdläine.

Geografijan andmused

Lidn sijadase tazovaldkundan pohjoižröunanno, Altajan mägiden katl'uses, 270..305 m korktusil valdmeren pindan päl, Katun'-jogen oiktal randpolel (suvialt.: Кадын, Obin joginišk). Matkad Moskvhasai om 3641 km päivlaskmha orhal, Bijskhasai om 105 km avtotedme (lähembaine raudtestancii), Barnaulhasai om 258 km avtotedme.

Klimat om kontinentaline, lämuden teravad vajehtused oleldas. Paneb sadegid 731 mm vodes, enamba kezal (80..110 mm kus).

Gorno-Altaisk om lidnümbrikon üks'jäine eländpunkt.

Eläjad

Vl 1939 lidnan ristitišt oli 24 045 eläjad, vl 1959 — 27 534 eläjad. Vn 2010 kaiken Venäman rahvahanlugemižen mödhe eläjiden lugu oli 56 933 ristitud. Kaikiš suremb ristitišt om nügüd'.

Kuz' pühäpertid om lidnas: vanhan hristanuskondan pühäpert', islamanuskondan pühäpert' i medrese, buddizman pühäpert'.

Rahvahad (2010): altajalaižed — 23,0%, kazahlaižed — 2,3%, toižed rahvahad — 4,6%.

Ižanduz da transport

Ižandusen sarakod oma turizm i sauvondmaterialoiden pästand (raudbetontegesed).

Üks'jäine üläopendusen aluzkund om olmas lidnas, se om Gorno-Altaiskan valdkundaline universitet. Nell' specialižen keskopendusen aluzkundad ratas lidnas: agrarine kolledž (Gorno-Altaiskan universitetan palakund), pedagogine kolledž, kul'turan da čomamahton kolledž, medicinine škol.

Avtobusad da maršruttaksid oma kundaližeks transportaks lidnan südäimes i ümbrištos.

Tatanmaine ühtennimine lendimport (ГОР / RGK) sijadase 6 km päivlaskmha lidnan keskusespäi, Katun'-jogen oiktal randal. Sišpäi tehtas reisid Moskvhasai, kezaaigan — Tümenihe.

Galerei

• 

  Lidnan keskuzpalan nägu vl 2021

• Gorno-Altaysk, Altai Republic, Russia - panoramio (18).jpg

  Memorial pölištunuzile sodamehile (2015)

• Gorno-Altaysk ProtectionChurch 014 4695.jpg

  Pühän Jumalanmaman Katken jumalanpert' (ortodoksine hristanuskond), vn 2021 nägu

• Gorno-Altaysk BuddhistTemple 014 3978.jpg

  Buddizman pühäpert', vn 2021 nägu

• Gorno-Altaysk Bank 014 4469.jpg

  Venäman Keskuzbankan Altajan Tazovaldkundan Rahvahaline bank vl 2021

• Агробиостанция горно-Алтайского государственного университета.Горно-Алтайск 02.jpg

  Gorno-Altaiskan valdkundaližen universitetan agrobiostancii (2016)

• 

  Altajan Tazovaldkundan Rahvahaline teatr (2006)

• Gorno-Altaysk Museum 013 1405.jpg

  Altajan Tazovaldkundan Rahvahaline muzei (2021)

• Gorno-Altaysk Club 014 4622.jpg

  Lidnan kul'turkeskuz (2021)

• 

  Gorno-Altaisk-lendimportan A-terminal vl 2021

Tetabad sündnuded

• Viktor Horoševskii (1940−2012) — oli nevondkundaline i Venäman matematikantedomez'.
• Ida Kalinina (1926−2015) — oli Nevondkundaližen Ühtištusen i Venäman plod- da marjkazmusiden selekcioner, enččen MTNA:n akademik.
• Vitalii Slastönin (1930−2010) — oli pedagogikan tedomez'.

Irdkosketused

• Municipaližen «Gorno-Altaisk-lidn»-ühtnikan oficialine portal (gornoaltaysk.ru). (ven.)