Vologdan agj

	Vologdan agj
Флаг[d]	Герб[d]
	60°05′00″ с. ш. 40°27′00″ в. д.GЯO
Valdkund	Venäma
Päkeskuz	Vologd
Губернатор	Georgy Filimonov[d]
Istorii i geografii
Pind	145 700;
Aigvö	MSD[d] и Europe/Moscow[d]
Ekonomik
Eläjad
Eläjad	▼1 121 343 чел. (2024);
Lugun identifikatorad
Kod ISO 3166-2	RU-VLG
Код ОКАТО	19
-
	Oficialine sait(ven.)
	lugeda • diskussii • redaktiruida

Vologdan agj (subjekt (agj).

Se mülüb Lodehližhe federaližhe ümbrikho.

Agjan administrativine keskuz om Vologd.

Keled

Valdkundkel' om üks'jäine — venäkel'.

Istorii

Vologdan agj om olmas vs 1937 sügüz'kun 23. päiväspäi.

Agjan ezmäine Päkäskuz om vahvištadud vn 1995 14. päiväl sügüz'kud Käskusenandajan Suiman ezitajil.

Vologdan agjan kahtenz' Päkäskuz^[3] om vahvištadud vn 2001 3. päiväl redukud Käskusenandajan Suiman ezitajil, tuli väghe sen-žo voden 18. päiväl redukud da om väges tähäsai äiluguižidenke vajehtusidenke. Valdatusiden erištund Federacijan tobmuden aluskundoidenke om kirjutadud tarkašti Päkäskuses (1nz' jaguz 4nz' kirjutuz 3nz' pala). Venäman Konstitucijan vägi om lujemb vologdašt Päkäskust kaiken aigan (1nz' jaguz 3nz' kirjutuz).

Geografijan andmused

Vologdan agjan reljefan kart

Agj röunatab Uz'lidnan agjoidenke suvipäivlaskmas, Leningradan agjanke päivlaskmas, Karjalan Tazovaldkundanke lodehes, Arhangel'skan agjanke pohjoižes. Vologdan agj om mererandatoi.

Vologdan agjan kukhad läz Moločnoje-küläd (Vologdan lodehline ezilidn)

Reljef om kukhikaz, mugažo tazo äiluguižidme soidme. Vologdan agj sijadase Päivnouzmaižen Evropan tazangištol, mecakahad kukhad oma enambuses sen londuzkuviden keskes. Mologan da Šeksnan alangišt om agjan suvipäivlaskmas, Šeksn- da Molog-jogidenno. Kivekahad Andoman da Vag-, Suhon- i Jug-jogiden alangod čaptas kukkaztahoid agjan päivnouzmpoles. Pohjoižed Uvalad seištas agjan suvipäivnouzmas, ned sijadasoiš suvhe Suhon-jogespäi. Kaikiš korktemb čokkoim om Vepsän ülüden Mal'mägi-kukkaz (304 m) agjan lodehes (Vitegran rajon).

Pind om 144 527 km². Agjan pindan enambuz om ottud taigamecoihe, soihe da novihe. Mec otab territorijan koume nelländest, necišpäi kavag'mecad oma enamba pol't.

Suhon-jogen pengr. Razbainikoiden kall'.

Vologdan agjan pind om jagadud Baltijan i Kaspijan meriden basseinoiden keskes. Meribasseinoiden koumekerdaine čokkoim (üks'jäine mugoine Venämas) sijadase agjan lodehes, Kaspijan meri) basseinad.

Evropas, se kaičeb äi verest vet. Sen suvipäivnouzmaine randišt sijadase Vologdan agjas. Vitegr- da Andom-joged oma Änižen ližajoged. Mugažo agjan päivlaskmaižed joged oma Ribinskan merhe, sen padosein om saudud läz Volgad. Ribinskan vezivaradimen znamasižed ližajoged oma Mologjogi, Sudjogi, Sogožjogi dai Šeksnanjogi.

Kaik om läz nelläd tuhad järvid agjas. Nened sured järved sijadasoiš agjas täuzin: Vaugedjärv, Kubenanjärv i Vože-järv.

Klimat om ven kontinentaline, kontinentaližuz ližadab päivlaskmaspäi päivnouzmha. Keza om lühüd da läm', heinkun keskmäine lämuz om +16..+18 C°. Tal'v om pit'k vilu. Vilukun keskmäine lämuz om −11 C° päivlaskmas i −14 C° päivnouzmas. Paneb sadegid 500..650 mm vodes. Lumikate venub 165−170 päiväd vodes. Vegetacijan pord vedase 130 päiväd vodes.

Londuseližed varad oma turbaz, sauvondmaterialad (saved, letked), keitandsol, mec, reskvezi.

Tobmuz

Agjan Käskusenandajan Suiman ištundsija Vologdas

Agjan pämez' nimitase gubernatoraks. Oleg Aleksandrovič Kuvšinnikov radab gubernatoran vs 2011 tal'vkun 28. päiväspäi. Kaik rahvaz änestab händast videks vodeks. Gubernator om mugažo Agjan Ohjastusen ezimez', hän märičeb sen strukturad. Kaks' ezmäšt varamest da kahesa muite varamest oma hänele abhu.

Vologdan agjan parlament om üks'kodine Käskusenandai Suim. Kaik rahvaz valičeb sen 34 ezitajad videks vodeks. Andrei Nikolajevič Lucenko radab Käskusenandajan Suiman ezimeheks vn 2016 27. päiväspäi sügüz'kud.

Radonoigendai tobmuz om Vologdan agjan Ohjastuz. Agjan departamentad, ohjandused da radnikoičendad alištudas Ohjastusele.

Vn 2014 14. päiväl sügüz'kud valitihe gubernatorad, nügüdläine gubernator sai vägestust ezmäižel tural (62,98% änid) da radab kahtenden strokun. Käskusenandajan Suiman ühtnijoiden järgenduseližed valičendad oliba vn 2016 18. päiväl sügüz'kud, se nimitase 2016−2021 voziden kucundaks.

Administrativine jagand

Eländpunktad da kundad

Vn 2010 Venäman rahvahanlugemižen mödhe kaik om 15 lidnad agjas, ühesa lidnanvuittušt žilod da 8006 küläd (niišpäi 2131 oma kaikenaigaižeta ristitištota). Kaik om kaks' lidnümbrikod, 22 lidnankundad da 159 küläkundad (2017, vl 2009 oli 252 küläkundad).

Ümbrikod

Kaik om kaks' lidnümbrikod agjas da 26 municipališt rajonad (ümbrikod).

№	Admin. ühtnik	Admin. keskuz	Pind (km²)^[4]	Eläjiden lugu^[5]
1	Babajevon rajon	Babajevo	9233,30	20021
2	Babuškinan rajon	Babuškinan nimed žilo	7760,50	11908
3	Belozerskan rajon	Belozersk	5398,04	15424
17	Čagodoščan rajon	Čagod	2410,19	12589
18	Čerepovecan rajon	Čerepovec	7636,74	39513
5	Gräzovecan rajon	Gräzovec	5025,70	33082
4	Harovskan rajon	Harovsk	3563,67	14741
9	Jogidenkeskeine rajon	Šuiskoje	3624,10	5625
6	Kadujan rajon	Kadui	3262,62	17032
8	Kičmengan rajon	Kičmengan Lidnut	7061,19	16387
7	Kirillovan rajon	Kirillov	5394,19	15122
19	Kubenansun rajon	Ustje	2443,94	7875
10	Nikol'skan rajon	Nikol'sk	7476,71	20297
11	Nüksenican rajon	Nüksenic	5167,42	8789
14	Sokolan rajon	Sokol	4139,06	49416
22	Suren Ustügan rajon	Sur' Ustüg	7593,87	54985
13	Sämžan rajon	Sämž	3949,98	8241
12	Šeksnan rajon	Šeksn	2528,51	33273
15	Tarnogan rajon	Tarnogan Lidnut	5175,74	11609
16	Tot'man rajon	Tot'm	8195,98	22944
20	Ustüžnan rajon	Ustüžn	3558,59	17326
21	Vaškiden rajon	Lipin Bor	2883,92	7035
23	Verhovažjen rajon	Verhovažje	4255,47	13106
26	Vitegran rajon	Vitegr	13081,69	24853
25	Vologdan rajon	Vologd	4549,00	52383
24	Vožegan rajon	Vožeg	5751,59	14968
B	Čerepovecan lidnümbrik	Čerepovec	120,94	318536
A	Vologdan lidnümbrik	Vologd	116,58	320605

Eläjad

Vn 2010 Venäman rahvahanlugemižen mödhe eläjiden lugu oli 1 202 444 ristitud^[6]. Kaikiš suremb ristitišt oli 1 355 000 eläjid vl 1987. Vl 2018 kaikutte videnz' ristit seičemespäi om lidnalaine.

Kaik om vižtoštkümne lidnad agjas. Järedad lidnad (enamba 100 tuh. ristituid vl 2015, surembaspäi penembha): Čerepovec (tegimišton pälidn) i Vologd (administrativine pälidn). Vl 2017 kaik oli ühesa eländpunktad enamba mi 10 tuh. eläjidenke.

Rahvahad (enamba 0,2% vl 2010): azerbaidžanlaižed — 0,2%, čiganalaižed — 0,2%, toižed rahvahad — 1,0%, rahvahuden ozutandata — 4,9%.

Erased toižed igähižed rahvahad: komilaižed — 0,02% (295 rist.).

Galerei

ZAKAT.JPG

Sügüz'
Tal'v
Taig
Vederistmiden pakaižed (Logduzkülä)
Isakmägel
Spas-Prilukin jumalankodiš
Vologdan nit
Vologdan man hebod

Homaičendad

Irdkosketused

Tobmuz

Toižed

Vologdan agjan käskusišt russian-north.com-saital. (ven.)
Vologdan agj venälaižes pressas booksite.ru-saital. (ven.)
Vägisportladud Vologdan agjas (power35.ru). (ven.)
Vologdan agjan kul'turan sait (cultinfo.ru). (ven.) (angl.)

	Vologdan agjan lidnad
	Sur' Ustüg \| Vitegr \| Vologd

[_3a9cd5b86e2c217d-1] ttps://data.iana.org/time-zones/tzdb-2021e/europe

[_cd5fd85569110cab-2] ¹ ² https://rosstat.gov.ru/storage/mediabank/OkPopul_Comp2024_Site.xlsx

[3] Vologdan agjan Päkäskusen tekst constitution.garant.ru-saital. (ven.)

[4] Общая площадь земель по муниципальным образованиям на 2015 год: Вологодская область (Maiden ühthine pind municipaližiden ühtnikoiden mödhe vl 2015: Vologdan agj). — Rosstat (gks.ru). (ven.)

[5] Численность населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2016 года (Venälaižen Federacijan ristitišton lugu municipaližiden ühtnikoiden mödhe vl 2016 vilukun 1. päiväl). — Rosstat (gks.ru). (ven.)

[6] Venäman kaikenaigaine ristitišt vl 2010. — Rosstat (gks.ru). (ven.)

[Архангельская_область_(входит_в_состав)-7] В составе Arhangel'skan agj.

[Тюменская_область_(входит_в_состав)-8] ¹ ² В составе T'umenin agj.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[1]

[2]

Valdkundad		Adigejan Valdkund Altajan Valdkund Baškortostanan Valdkund Bur'atian Valdkund Dagestanan Valdkund Doneckan Rahvahaline Valdkund Ingušetian Valdkund Kabardino-Balkarian Valdkund Kalmikian Valdkund Karačajevo-Čerkeskijan Valdkund Karjalan Valdkund Komin Valdkund Kriman Valdkund Luganskan Rahvahaline Valdkund Marii Elan Valdkund Mordovian Valdkund Sahan Valdkund Pohjoiž-Osetian Valdkund Tatarstanan Valdkund Tivan Valdkund Udmurtian Valdkund Hakasian Valdkund Čečn'an Valdkund Čuvašian Valdkund
Agjad	Altajan agj Zabaikalan agj Kamčatkan agj Krasnodaran agj Krasnojarskan agj Permin agj Primoran agj Stavropolin agj Habarovskan agj
Agjad	Amuran agj Arhangel'skan agj Astrahanin agj Belgorodan agj Br'anskan agj Vladimirskan agj Volgogradan agj Vologdan agj Voronežan agj Zaporožjen agj Ivanovan agj Irkutskan agj Kaliningradan agj Kalugan agj Kemerovan agj Kirovskan agj Kostroman agj Kurganan agj Kurskan agj Piterin agj Lipeckan agj Magadanan agj Šablon:Это хорошая статья Moskvan agj Murmanskan agj Nižegorodan agj Novgorodan agj Novosibirskan agj Omskan agj Orenburgan agj Orlovan agj Penzan agj Pskovan agj Rostovan agj R'azanin agj Samaran agj Saratovan agj Sahalinan agj Sverdlovskan agj Smolenskan agj Tambovan agj Tverin agj Tomskan agj Tulan agj T'umenin agj Uljanovskan agj Hersonan agj Čel'abinskan agj Jaroslavlin agj
Lidnad фед. зн.	Moskva Šablon:Это избранная статья Piter Sevastopol'
Avtonomine agj	Jevrejan Avtonomine agj
Avtonomižed ümbrused	Nencan avtonomine ümbruz^[1] hanti-Mansin avtonomine ümbruz — Jugra^[2] Čukotkan avtonomine ümbruz Jamalo-Neneckijan avtonomine ümbruz^[2]
↑ В составе Arhangel'skan agj. ↑ ¹ ² В составе T'umenin agj.