Bur'atian Valdkund
Bur'atian Valdkund | |
Valdkund | |
---|---|
Istorii i geografii | |
Ekonomik | |
Eläjad | |
Lugun identifikatorad | |
- | |
Bur'atian Valdkund (burät.: Буряад Республика) om üks' Venäman Federacijan valdkundoišpäi.
Se mülüb Sibirin federaližhe ümbrikho.
Tazovaldkundan pälidn da kaikiš suremb lidn om Ulan Ude.
Keled
Valdkundkeled oma burätan kel'.
Istorii
Bur'atian Valdkund om olmas vs 1923 semendkun 30. päiväspäi. Vodhe 1958 heinkun 7. päivhäsai nimitihe Burät-Mongolijan Avtonomižeks Nevondkundaližeks Socialistižeks Tazovaldkundaks.
Bur'atian Valdkundan Konstitucii[1] om vahvištadud vn 1994 22. päiväl uhokud tazovaldkundan Ülembaižen Nevondkundan ezitajil da om väges nügüd' äiluguižidenke vajehtusidenke. Se vajehti endišt Konstitucijad, kudamb oli vahvištadud vn 1978 30. päiväl semendkud.
Geografijan andmused
Burätijal om röunoid Baikalantagaižen randanke päivnouzmas da suvipäivnouzmas, Tuvan Tazovaldkundanke suvipäivlaskmas, Irkutskan agjanke päivlaskmas (sidä kesken Baikalas üliči) da pohjoižes.
Pind om 351 334 km², Seleng i Vitim.
Reljef om mägikaz tobjimalaz. Kaikiš korktemb čokkoim om Päivnouzmaižen Sajanan Munku Sardik-mägenpä tazovaldkundan päivlaskmas, Mongolijanke röunal (3491 m). Baikal-järven kendäk om kaikiš madalamb (456 m).
Klimat om terav kontinentaline, päivoikaz da kuivahk. Kezaline lämuz +26 C°, tal'vel — −25 C°, voden keskmäine lämuz −1,6 C°. Paneb sadegid 244 mm vodes keskmäras, enamba heinkus-elokus.
Londuseližed varad oma bur hil', äimetalližed kivendod), špat, azbest, nefrit, grafit, mec, reskvezi.
Tobmuz
Bur'atian Valdkundan pämez' (burät.: Буряад Уласай Толгойлогшо, Aleksei Cidenov, radab vs 2017 uhokun 7. päiväspäi. Hän-žo om tazovaldkundan Ohjastusen ezimez' Burätijan Konstitucijan mödhe, om pandud radnikusele Venäman prezidentan käskön mödhe. Kaik rahvaz änestab Tazovaldkundan pämest videks vodeks. Tazovaldkundan pämez' märičeb Ohjastusen strukturad da paneb sen ühtnijoid radnikusile. Ohjastusen ezmäine varaezimez', kuz' Ohjastusen muite varaezimest, Tazovaldkundan pämehen da Ohjastusen Administracii oma hänele abhu.
Bur'atian Valdkundan Rahvahaline Suim (burät.: Буряад Республикын Арадай Хурал) om tazovaldkundan üks'kodižeks parlamentaks 66 ezitajanke. Ciren-Daši Doržijev radab sen ezimehen vs 2015 elokun 28. päiväspäi.
Radonoigendai tobmuz om Burätijan Tazovaldkundan Ohjastuz (burät.: Буряад Уласай Засагай Газар, ven.: Правительство Республики Бурятия). Tazovaldkundan ministrused, ohjandused, tazovaldkundan agentused da tazovaldkundan radnikoičendad alištudas Ohjastusele.
Rahvahaližen Suiman ühtnikoiden järgenduseližed valičendad oliba vn 2013 8. päiväl sügüz'kud (5. kucund). Tazovaldkundan pämehen valičendad oliba vn 2017 10. päiväl sügüz'kud, nügüdläine pämez' sai vägestust ezmäižes turas (87,43% änid).
Eläjad
Vl 2010 kaiken Venäman rahvahanlugemižen mödhe eläjiden lugu oli 972 021 ristitud[2]. Kaikiš suremb ristitišt oli 1 052 038 eläjad vl 1991. Vl 2018 lidnalaižiden pala om 59%.
Kaik om kuz' lidnad valdkundas, 12 lidnanvuittušt žilod da 631 küläd. Ei ole toižid järedoid lidnoid. Vl 2018 kaik om 7 eländpunktad enamba mi 10 tuh. eläjidenke.
Rahvahad (enamba 0,4% vl 2010): burätalaižed — 29,5%, sojotalaižed — 0,4%, toižed rahvahad — 2,1%, rahvahuden ozutandata — 1,8%.
Erased toižed igähižed rahvahad oma tuvalaižed — 909 rist. (0,09%), mongolad — 395 rist. (0,04%).
Homaičendad
Irdkosketused
- Burätijan Tazovaldkundan tobmuden aluzkundoiden (tazovaldkundan pämehen da e-ohjastusen) oficialine portal (egov-buryatia.ru). (ven.) (burät.) (angl.)
- Burätijan Rahvahaližen Suiman (Huralan) oficialine portal (hural-buryatia.ru). (ven.) (burät.)
Šablon:Bur'atian Valdkundan lidnad
Venäman Federacijan subjektad | ||||
---|---|---|---|---|
Valdkundad | Karačajan da Čerkesijan • Karjalan • Komin • Marii Elan • Mordovijan • Pohjoižosetijan — Alanijan • Saha (Jakutijan) • Tatarstanan • Tuvan • Udmurtian | |||
Agjad | Altajan • Mustmerine • Permin • Stavropolin | |||
Agjad | Alalidnan • Leningradan • Räzanin • Federaližen alištusen lidnad | Moskv • Avtonomižed agjad | Avtonomižed ümbrikod | Čukotkan • Hantin da Mansin (Jugr)1 • Jamalan Nenciden1 • Nencan2 |
Toižed | Krim3 • Sevastopol'3 | |||
1 Ukrainan pala |