Ingušetian Valdkund
| Ingušetian Valdkund | |
| Valdkund | |
|---|---|
| Istorii i geografii | |
| Ekonomik | |
| Eläjad | |
| Lugun identifikatorad | |
| - | |
Ingušetijan Valdkund vai Ingušetii (inguš.: ГIалгIай Мохк, ГIалгIайче) om subjekt.
Se mülüb Pohjoižkavkazan federaližehe okrugaha.
Valdkundan pälidn om Magas.
Ingušetii om Venäman kaikiš penemb subjekt pindan mödhe.
Keled
Valdkundan keled oma ingušan kel'.
Istorii
Ingušetijan Valdkund tegihe vodel 1993 vilukun 9. päiväl Čečenan da Ingušetijan jäl'ghe konfliktad.
Ingušetijan Valdkundan Konstitucii[1] om vahvištoittud vodel 1994 27. päiväl uhokud kaiken rahvahan referendumal da om väges nügüd' äiluguižiden vajehtusidenke.
Geografii
Valdkundal om röunoid Čečenan Valdkundanke päivnouzmas, Pohjoižosetijan — Alanijan Valdkundanke päivlaskmas da pohjoižes. Ingušetijan Valdkund om merirandatoi.
Pind om 3628 nellikkilometrad, sidä kesken videndez Sunž. Kaik joged oma Terekan ližajoged, ned mülüdas Kaspijan meren basseinaha. Om severz'-se penid nimetomid mägijärvid.
Jagadud süvižil jogialangištoil Kavkazan ezimägištod da mägisel'gad ottas territorijan päpalad. Pohjoižes om stepid. Kaikiš korktemb čokkoim om Kavkazan Pämägisel'gan Šan-mägenpä (4451 m) valdkundan suves, Gruzijanke röunal.
Klimat om mägiden kontinentaline. Heinkun keskmäine lämuz om +21..+23 C°. Paneb sadegid 1200 millimetrhasai vodes.
Londuseližed varad oma sauvondmaterialad (mramor, dolomit), mustma.
Administracii
Valdkundan pämez' (inguš.: ГIалгIай Республика Мехкда, Junus-Bek Jevkurov, radab vodelpäi 2008 redukun 31. päiväspäi (edel 2011 vot nece radsija nimitihe «Valdkundan prezident»). Valdkundan parlamentan ezitajad valičeba Valdkundan pämehen videks vodeks Venäman prezidentan taričendan mödhe, ei sa rata enamba kaht strokud. Valdkundan pämez' märičeb Administracijan strukturad da paneb sen ühtnikoid radnikoile, Administracijan pämehen — parlamentan hüvästusen sandan jäl'ges. Valdkundan pämehen Administracii tuleb hänele abuhu.
Ingušetijan Valdkundan Rahvahaline Suim (Parlament, inguš.: ГIа́лгIай Ме́хка Ха́лкъа Гул́лам) om valdkundan üks'kodine parlament 32 ezitajanke. Zälimhan Jevloev radab sen ezimehen vodelpäi 2016 redukun 3. päiväspäi.
Radonoigendai om Ingušetijan Valdkundan Ohjastuz. Ruslan Gagiev radab sen ezimehen vodelpäi 2016 kül'mkun 18. päiväspäi. Kaks' Ohjastusen ezmäšt varaezimest da nell' Ohjastusen muite varaezimest oma hänele abuhu. Valdkundan ministerstvad, komitetad, ohjandused, valdkundan inspekcijad da valdkundan radnikad oma Administracijan valdas.
Valitihe valdkundan pämehen parlamentas vodel 2013 8. päiväl sügüz'kud Venäman prezidentan taričendan mödhe, nügüdläine valdkundan pämez' sai vägestust ezmäižes turas (25 än't 27:späi, 92,5%) da radab kahtenden strokun. Rahvahaližen Suiman ühtnikoiden valičendad oliba vodel 2016 18. päiväl sügüz'kud (6. kucund).
Eläjad
Vn 2010 kaiken Venäman rahvahan lugemižen mödhe eläjiden lugu oli 412 529 ristitud[2]. Kaikid suremb ristituiden lugumär oli 508 090 eläjad vodel 2009. Kaikutte koumanz' ristit videspäi om lidnalaine.
Kaik om viž lidnad Ingušetijas. Kaikiš surembad lidnad (enamba 60 tuh. ristitud) oma Nazran' i Sunž. Vodel 2018 kaikes om 12 eländsijad enamba mi 10 tuh. eläjidenke.
Rahvahad (enamba 0,4% vodel 2010): ingušad — 93,5%, čečenad — 4,6%, venälaižed — 0,8%, toižed rahvahad — 0,4%, rahvahuden ozutandata — 0,7%.
Homaičendad
Irdkosketused
- Ingušetijan Tazovaldkundan tobmuden aluzkundoiden oficialine portal (ingushetia.ru). (ven.)
- Ingušetijan Rahvahaližen Suiman (Parlamentan) oficialine sait (parlamentri.ru). (ven.) (inguš.)
- Ingušetijan Tazovaldkundan Ohjastusen oficialine sait (pravitelstvori.ru). (ven.)
Šablon:Ingušetijan Valdkundan lidnad