Jävaldmeri
Jävaldmeri (mugažo Arktine valdmeri, Pohjoižel mapoliškol, arktižes polärižes regionas.
Jävaldmeri om kaikiš penemb valdmeri Mal. Sen pala om kaiken jän al.
Erištundan da tedoidusen istorii
Saksalaiž-alamalaine Varenius-geograf erišti valdmert ezmäižen kerdan 1650-ndes vodes. Vl 1845 Kanad.
Nece valdmeri oli hätken olnu «vauktan läipan» kartoil, i vaiše 19. voz'sadan kahtendes poles zavottihe tedoita sidä intensivižin. Fridtjof Nansen ujui ezmäižen päliči Jävaldmeres laivas vl 1896. Nügüd' ujujad tedostancijad ratas Jävaldmeres (AÜV, Venäma).
Ühthižed andmused
Pind — 14,75 mln. km².
Randanpird — 45 389 km.
Veden mülü — 18,07 mln km².
Keskmäine süvüz — 1225 metrad (kaikiš madalamb valdmeriden keskes), kaikiš suremb süvüz — 5527 m (Grenlandan meri).
Mered
Kaik om 11 mert, päivnouzmaspäi päivlaskmha: Čukotkan meri, Päivnouzmaine Sibirin meri, Laptevoiden meri, Grenlandan meri, Linkol'nan meri, Baffinan meri (kontinentansüdäimine), Bofortan meri. Kaikis suremb laht om Gudzonan laht (Kanad).
Päportad
|