Belomorskan rajon

Belomorskan rajon
Беломорский район (ven.)
Belomorskan piiri (karj.)
Belomorskin piiri (suom.)

Valdkund	Venäma
Administrativine keskuz	Belomorsk
Eläjiden lugu (2016)	17,034 ristitud
Pind	12,797 km²

Belomorskan rajon (Karjalan Tazovaldkundas, Venälaižes Federacijas.

Administrativine keskuz om Belomorsk-lidn. Rajonan ristitišton koume videndest eläb siš.

Istorii

Rajon om sädud vl 1927 kuti Sorokan rajon, Sorok-külä oli sen keskusen. Vl 1938 sügüz'kun 2. päiväl ühtištuihe Sorok-küläd kahtenke lähiženke radnikžilonke da Sorok-raudtestancijan žilonke Belomorsk-lidnha, rajonad udesnimitihe lidnan nimen mödhe.

Suren Tatanman sodan aigan ei olend Suomenman sodavägid rajonas. Vozil 1941-1944 Belomorsk oli Karjalaiž-Suomen NST:n pordaigaližeks pälidnaks i Karjalan frontan štaban sijaduseks. Sil-žo vozil lidn tegihe raudtesol'meks.

Geografijan andmused

Belomorskan rajon om Karjalan Tazovaldkundan päivnouzmaine taho. Pind — 12 797 nellikkilometrad (6nz' sija tazovaldkundas 18späi). Sod kattas enamba pol't rajonan territorijaspäi. Mec otab territorijan kaks' videndest, se om kavag'mec tobmas palas (pedai, kuz').

Om röunoid 5 Venäman rajonanke:

• suvipäivnouzmas Onegan rajonanke;
• suvipäivlaskmas Karjalan Tazovaldkundan Segežan rajonanke;
• päivlaskmas Karjalan Tazovaldkundan Mujezerskijan rajonanke;
• lodehes Karjalan Tazovaldkundan Kalevalan rahvahaliženke rajonanke;
• pohjoižes Karjalan Tazovaldkundan Kemin rajonanke.

Onegan laht lainištab rajonan päivnouzmaižid randoid.

Vig-jogi sen suhištonke om kaikiš znamasine. Kaik om 40 järved da 10 joged rajonas.

Klimat om ven pehmed. Uhokun keskmäine lämuz om -11,2°C, heinkun kesklämuz om +15,9°C. Tal'v vitkodase 200 päiväd da sen lühüdamb, keza oleleb 60 päiväd da sen vähemb.

Londuseližed varad oma turbaz, metallad (rugižkivi, ozrikkivi, letked), merenproduktad, reskvezi.

Vspäi 2005 rajonan territorii alajagase 4 municipaližhe ühtnikha: 1 lidnankund da 3 küläkundad.

Eläjad

Vn 2002 Venäman rahvahanlugemižen mödhe eläjiden lugu oli 24 003 ristitud, vl 2010 — 19 118 ristitud.

Kaik om 59 eländpunktad rajonas (vl 2014), sidä kesken 1 lidn, 20 külänvuittušt žilod, 6 raudtestancijad-eländpunktad, 28 küläd, 3 raudtesarakod da 1 sijaine.

Toižed sured eländpunktad oma Letnerečenskii-žilo (1,7 tuh. rist. vl 2013) da Sosnovec-žilo (1,5 tuh. rist. vl 2013), molembad sijadasoiš Vigan randal ülezjogen Belomorskaspäi.

Ižanduz

Rajonan ižandusen päsarakod oma kalankazvatuz, kalanpüdand i kalan ümbriradmine, mecan varhapanend, pumaterialan ümbriradmine, rugižkiven samine, šebnän tehmine, gidroenergetik (Belomorskan GES), ujund- da raudtetransport, turizm.

Irdkosketused

• Belomorskan rajonan oficialine sait (belomorsk-mo.ru). (ven.)
• Belomorskan rajon Karjalan Tazovaldkundan oficialižel gov.karelia.ru-saital. (ven.)