Iisalmi
Iisalmi | |||||
| |||||
Valdkund |
| ||||
---|---|---|---|---|---|
Istorii da geografii | |||||
Tegemižen päiv |
1627 | ||||
Pind |
| ||||
Aigvö | |||||
Ekonomik | |||||
Eläjad | |||||
Eläjad |
| ||||
Lugud | |||||
- | |||||
| |||||
lugeda • diskussii • redaktiruida |
Iisalmi (mugažo Suomenman lidn valdkundan keskuzpalan suves. Se om Pohjoižsavo-agjan kahtenz' lidnankund eläjiden lugun mödhe.
Istorii
Saudihe sijališt jumalanpertid vl 1627, i pened küläd oliba siš ümbri 17. voz'sadaspäi. Iisalmi-eländpunktan aluz om pandud vl 1856 torguindžiloks. Se sai lidnan statusad vl 1891. Raudte tuli lidnha vl 1902, möhemba jätksihe raudted Oulunnoks. Iisalmin küläkund om ühtištadud lidnanke vl 1970.
Iisalmi šingotase elektrotehnižel «Genelec»-edheotandal (studižed aktivižed monitorad i kolonkad), mašinansauvomižel (kaivuzmašiništ i tonnel'sauvondmašinad, kiruhabumašinad i policiiavtod), alkogoližjomiden «Olvi»-kompanijal (jäl'gmäine suomen mugoine edheotand, toižed oma osttud verazmalaižil). Maižanduzrajonan keskuz. Ende punümbriradai tegimišt, metallurgii, tömašinoiden pästand oliba lidnas. «Rompepäivät»-aigtego om vanhiden kaluiden jarmank i meled niiden utilizacijas. Oludkompanijan jogavoččed «Oluset»- i «Limuset»-festivalid oleskeldas heinkus.
Geografijan andmused
Lidnankund sijadase agjan pohjoižes, lidn om saudud Porovesi-järven i Paloisjärven randoil. Kaik 111 järved om lidnankundas. Matkad Hel'sinkihesai om 395 km suvhe-suvipäivlaskmha orhal, 470 km avtotedme vai raudtedme, agjan Kuopio-keskushesai om 78 km suvhe orhal vai 86 km avtotedme. Toižed lähembaižed lidnad oma Kiuruvezi 35 km päivlaskmha avtol i Kajani 79 km pohjoižhe orhal vai 88 km avtotedme.
Vl 2020 lidnan ühthine pind oli 872,20 km², sidä kesken kuivma 763,02 nellikkilometrad, vezi i sokaz ma otiba kahesandest (109,18 km²). Lidnankund jagase 35 nimitadud rajonaks vai 43 valičemižtahoks.
Eläjad
Vl 1980 eläjiden lugu oli 22 648 ristitud, vl 2010 — 22 095 ristitud. Kaikiš suremb lidnankundan ristitišt oli 24 042 eläjad vl 1995. Ristituiden koume nelländest elädas lidnankundan keskuzpalas.
Vn 2016 andmusiden mödhe, suomen kel' oli mamankeleks 97,6% täht lidnalaižišpäi, toižed keled — 2,4%.
Edeline lidnan pämez' om Martti Harju (1987−2013).
Galerei
- Iisalmen uusikirkko.jpg
Iisalmin uz' jumalanpert'
(1933, vn 2017 nägu) - Olvi brewery - panoramio.jpg
Oludentegim
(2007) - Iisalmen kulttuurikeskus.jpg
Kul'turkeskuz
Homaičendad
Irdkosketused
- Lidnan oficialine sait (iisalmi.fi). (suom.) (angl.) (ven.)
Iisalmi Vikiaitas |