Uz' voz'

Рувики-späi
Kodvdud kirjutez
Uz' Voz'
Uden Voden kuz'
Uden Voden kuz'
Znamoičend

Uden elon aigkeskustan augotiž

Praznuitas

Mad, miččed kävutoitas grigorianskijad kalendarid

Päiv

Ezmäine voden päiv Grigorianan kalendarin mödhe (1. vilukud)

Praznoičemine

Lämoiambuskelused, kanzaližed ehtištundad

Om sidotud

Raštvad, Uden Voden Kanman, Vanh Uz' Voz'

lugeda  diskussii  redaktiruida
Počtmark

Uz' Voz' (ven.: Новый год) — om kalendarin päpraznik, mitte tuleb nügüdlaižen voden jäl'gmäižen päivän da toižen voden ezmäižen päivän sirdändan aigal[1]. Äjad rahvahad praznuitas sidä ottud kalendarin mödhe.

Voden augotiž 46 edel meiden aiganlugendad[2]. Endevanhas Rimas nece päiv om omištadud Janus-Jumalan täht, mitte kaičeb valičendad, verajid da kaikid zavodindoid. Viluku sai ičeze nimen Janus-jumalan arvostuses, mittušt kuviteldihe kahten modonke: üks' mod kacui edehe, a toine - tagaze[3].

Uden Voden päiv

Maiden enambišt praznuitas Uz' Voz' 1. vilukud[4], ezmäižen voden päiväl grigorianan kalendarin mödhe. Uz' voz' aigvöhišton mödhe zavodiše T'un' valdmeres, ezmäižen sidä vasttab Kiribati Valdkund, mitte om Lain-saril (aigvöhišt UTC+14). Möhemba kaikid vastatas Ut Vot Amerikan Samoan, Miduei-sariden da Niuen eläjad (aigvöhišt UTC−11) — Karibatiš Lain-saril necil aigal jo om 2. vilukud da 1. čas öd[5]. Erased mad praznuitas Ut Vot kudmaižen kalendarin mödhe[6][7][8].

Praznuita Ut Vot 153 edel meiden aiganlugendad, sikš ku necil päivälpai tartuiba radoho rimskialaižed konsulad. Vodel 46 edel meiden aiganludendad voinmez' da ülembaine žrec 45 edel meiden aiganlugendad. Cezarin aigan astrologian painastusen abul Uz' Voz'-praznik sai keskaigaižen voden augotišen ičenaižen znamoičendan da pani rahvahaližen voden alandusid.

Vanh Uz' Voz'

Vanh Uz' Voz' — nece om uz'vozne praznik, mitte praznuitas julianan kalendarin mödhe. Vodelpäi 1901 vodehesai 2100 grigorianan da julianan kalendriden mödhe om erigoičuz 13 päiväd, da julianan kalendarin mödhe Uz' Voz' om öl 31 . tal'vkud (13 . vilukud) da 1 . vilukud (14 . vilukud) sirdändan aigal. Sidä voib lugeda istorižen aiganlugun vajehtuseks. Praznuitas Venämal,Belorussijas, Ukrainal, Kazahstanal, Gruzujas, Armenijas, Azerbaidžanas, Serbijas, Šveicarijas da toižiš mirun maiš.

Voden augotiž 1. vilukud

Om männu äi aigad sihesai, konz 1. vilukud tegihe ühthižeks rahvahiden voden augotišeks. Voded, konz 1. vilukud oli vahvištoitud ezmäižeks voden päiväks erazvuiččiš maiš:

Ma Voden augotiž[10][11]
Venecianskian valdkund]] 1522
Švecii 1529
Riman imperii (~ Germanii) 1544
Ispanii, Portugalii, Pol'ša 1556
Prusii, Danii[12] da Norvegii 1559
Francii (Karlan IX kunigahan Russil'onskan editan mödhe) 1564
Suvi Niderlandad[13] 1576
Lotaringii 1579
Gollandian Valdkund 1583
Šotlandii 1600
Reč Pospolitaja (~ Belorussii, Latvii, Litva, Pol'ša, Ukraina) 1362[14]
Venäman imperii 1700
Toskana 1721
Velikobritanii, Irlandii da
Britanian imperii
paiči Šotlandii
1752
Japonii 1873
Kitai (Taivan' da KNR) 1912
Grecii 1923
Turcii 1926
Tailand 1941

Pirotehnik

Uden Voden lämoiambuskeluz

Uden Voden praznuičendan aigan paksus kävutoitas erazvuiččed lämoiambuskelusen kalud: hlopuškad, bengaližed lämoid, a jäl'gmäižil vozil — sal'utad, raketad, riman tohused, sured da pened petardad da toižed kalud.

Kävutoita lämoiambuskelusen kaluid Uden Voden praznuičendan aigan zavodid'he Azijas, ezmäi kaiked Kitajas, sikš ku komed, sur' judu da hoštai lämoi, mitte tegese jäl'ges porohan poukahtust, kükseb hubid kodiižandaižid da emägaižid poiš. Jäl'ges nece vero levenzoitihe mirus. Pidab sanuda, miše poroh om tehtud ei ani amu, no verol tehta Uden Voden vastandan aigal judud om jo tuhavozne istorii. Vero il'mestub legendaspäi, miččes Uden Voden kanman pahad duhad, miččed oma kükstud erazvuiččiš tahoišpäi, ectas ičein täht uden sijan, löutes tarbhašt pertid, mändas sinnä eloile da koganaižen tuleban voden pakostidas emägoile. Uden Voden vastandan judu abutab küksta pahad kodišpäi.

Nügüd' erased mirun pälidnad da mad rajatas millionad dollaroid, miše tehta lämoiambuskeluzšou Udeks Vodeks.

Pirotehnižiden kaluiden kävutand tegeb Uden Voden praznikan öd kaikid jugedemban voden aigaks varjoičendsistemoiden, požar- da kaičislužboiden täht.

Homaičendad

  1. Новый год : [арх. 8 tal'vkud 2022] / Е. С. // Николай Кузанский — Океан. — М. : Большая российская энциклопедия, 2013. — С. 246. — (Большая российская энциклопедия : [в 35 т.] / гл. ред. Ю. С. Осипов ; 2004—2017, т. 23). — ISBN 978-5-85270-360-6.
  2. Šablon:Книга:Календарь и хронология
  3. The World Book Encyclopedia. 1984. Т. 14. С. 237.
  4. Best places to go for new years (амер. англ.). ArrestedWorld. Дата обращения: 3 kül'mkud 2020. Архивировано 8 kül'mkud 2020 года.
  5. Новый 2013 год наступил в России. РБК. Дата обращения: 19 kezakud 2021. Архивировано 24 kezakud 2021 года.
  6. World Time Zone. UTC+14. Дата обращения: 1 sügüz'kud 2014. Архивировано 2 heinkud 2014 года.
  7. Harris, Aimee. Millennium: Date Line Politics. Honolulu Magazine (Sulaku 1999). Дата обращения: 14 kezakud 2006. Архивировано из оригинала 28 kezakud 2006 года.
  8. Greenwich. Greenwich Meantime, Kiribati. Kiribati Map. Дата обращения: 27 uhokud 2008. Архивировано из оригинала 11 redukud 2012 года.
  9. Навруз в Казахстане – выходные продлятся пять дней подряд. regnum.ru. Дата обращения: 1 vilukud 2021. Архивировано 6 semendkud 2021 года.
  10. Mike Spathaky Old Style and New Style Dates and the change to the Gregorian Calendar: A summary for genealogists. Архивировано 11 redukud 2014 года.
  11. The Change of New Year's Day. Homepages.tesco.net (1 tal'vkud 2003). Дата обращения: 13 kül'mkud 2011. Архивировано 11 redukud 2011 года.
  12. Дания назвала 1 января в качестве нового года в начале 14 века согласно RW Bauer (Calender for Aarene fra 601 til 2200, 1868/1993 ISBN 87-7423-083-2), хотя номер года не начинался с 1 января до 1559 года.
  13. В указе от 16 июня 1575 года. Герман Гротефенд, Osteranfang. Архивировано 13 heinkud 2016 года." (начало Пасхи), Zeitrechnung de Deutschen Mittelalters und der Neuzeit. Архивировано 28 kezakud 2016 года. (Хронология немецкого средневековья и современности) (1891—1898)
  14. Иванов Е. История праздников Нового года и Рождества. «Новый год и Рождество в открытках»

Literatur

  • The world book encyclopedia, vol. XXVI, 1984, 237 p.
  • Michel Quesnel, " Jésus et le témoignage des Évangiles ", in Aux origines du christianisme, éd. Gallimard/Le monde de la Bible, 2000, p. 201—202.
  • Anthony Aveni, «Happy New Year! But Why Now?» in The Book of the Year: A Brief History of Our Seasonal Holidays (Oxford: Oxford University Press, 2003), 11-28
  • Rintluanga., Pachuau,. Mizoram : a study in comprehensive geography (angl.). — New Delhi: Northern Book Centre, 2009. — P. 9. — ISBN 8172112645.
  • Šablon:Citation
  • Šablon:Citation Архивная копия от 11 uhokud 2017 на Wayback Machine
  • Arthur M. Eckstein. Senate and General: Individual Decision-making and Roman Foreign Relations, 264-194 B.C (angl.). — University of California Press, 1987. — P. 16.
  • Šablon:Citation
  • General Introduction, §IV. The date of the Opuscula varia // Early Writings I / Matheeussen, Constant; Fantazzi, Charles; George, Edward V.. — Leiden: E. J. Brill, 1987. — Т. 1. — С. xvii. — (Selected Works of Juan Luis Vives). — ISBN 9789004077829.. — «The town of Louvain, belonging to the duchy of Brabant, used the Easter Style, beginning the year at Holy Saturday.».

Tarkendused

Nece kirjutuz om vaiše ezitegez. Tö voit abutada meile, ku kohendat sidä da ližadat sihe.