Afrik
Afrik om šurupoliškoiš.
Afrikanistik om tedo Afrikan polhe, afrikanistad tedoidas kontinentad.
Nimitadas Afrikan eläjid da sündnuzid afrikalaižikš, afrikanižel rodul mehid — afroamerikalaižikš, afroevropalaižikš da afroazijalaižikš.
Ühthižed andmused
Pind saridenke — 30 221 532 km², kaiken kuivman videndez.
Eläjiden lugu oli läz 1 100 mln vl 2013. Kaik 55 valdkundad, 10 rippujad territorijad da 3 valdkundad rahvahidenkeskeižeta tundištuseta sijadasoiš Afrikas.
Geografijan andmused
Afrik om kaikiš räkemb kontinentišpäi. Se om üks'jäine kontinent, kudamban zonad levinedas pohjoižes subtropižes vöspäi suvhe subtropižhe vöhösai. Afrikan päivnouzmaižed randad lainištab Neglaine-nem' om röunaks niiden keskes.
Assal'-järven tazopind (−155 m).
Istorii
Evropalaižed ličiba Afrikha 15.-16. voz'sadal. Portugalijalaižed anastiba kontinentan päivlaskmašt randad i möškanziba orjid. 1880-nzil vozil kaik Afrikan randišt oli koloniziruidud da jagatud evropižil valdkundoil, päiči Suviafrikan Tazovaldkund, Egipt i Livijan pala saiba faktišt ripmatomut.
Kontinentan dekolonizacii zavodihe Toižen mail'man sodan jäl'ghe, se lopiše tobjimalaz vodele 1975, Namibii sai ripmatomut vl 1990. Rahvahanikoiden sodad, evropalaižiden lähtend da diktaturad oliba processan palaks äjiš uziš valdkundoiš.
Homaičendad
Afrik Vikiaitas |
Afrikan valdkundad | ||
1 Om Azijas mugažo. |
Man kuivad palad da kontinentad | ||||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||