Džibuti

Рувики-späi
Džibutin Tazovaldkund
جمهورية جيبوتي (Džumhūrijjat Džībūtī) (arab.)
République de Djibouti (fr.)
 Flag
Flag of Djibouti.svg
 Valdkundznam
Emblem of Djibouti.svg
Pälidn Džibuti-lidn
Eläjiden lugu (2018) 884,017[1] ristitud
Pind 23,200 km²
Džibutin Tazovaldkund جمهورية جيبوتي (Džumhūrijjat Džībūtī) (arab.) République de Djibouti (fr.)
Kel' araban, francijan
Valdkundan pämez' Ismail Omar Gelle
Päministr Kamil Mohamed Abdulkader
Religii islam
Val'ut Džibutin frank (DJF)
Internet-domen .dj
Telefonkod +253
Aigvö UTC+3
Disambig gray.svg Sil sanal voib olda toižid znamoičendoid; miše nähta niid, tulgat tänna.

Džibuti, täuz' oficialine nimituz — Džibutin Tazovaldkund (Päivnouzmaižes Afrikas. Sen pälidn da kaikiš suremb lidn om Francijan Somalikš, i voziden 1967−1977 aigan — Francijan afaralaižiden da issalaižiden territorii.

Istorii

Vn 1977 27. päiväl kezakud Džibuti tedištoiti ripmatomudes Francijaspäi.

Jäl'gmaine Konstitucii om hüvästadud kaiken rahvahan referendumal vn 1992 4. päiväl sügüz'kud. Se om väges vs 1992 sügüz'kun 15. päiväspäi, vn 2010 vajehtusidenke.[2]

Vozil 1992−2000 Rahvahanikoiden soda oli Džibutiš.

Geografijan andmused

Fail:Djibouti Topography.png
Džibutin topografine kart.

Džibuti om mavaldkundröunoiš Adenan laht. Mererandan piduz — 314 km.

Valdkund sijadase mägimassivil. Sen kaikiš korktemb čokkoim om Mussa Ali-mägi, 2028 m valdmeren pindan päl. Mägil om äi solakahid järvid. Džibutiš eile kaikenaigaižid jogid. Korktas mägil om harvoid mecoid.

Klimat om tropine, kuiv da räk. Vilukun keskmäine lämuz' om +26 C°, heinkun — +36 C°. Sadegoičeb vähän lujas — 45..130 mm vodes.

Londuseližed pävarad oma mineraližed solad; toižed varad oma mouckivi, perlit.

Tobmuz

Džibutin parlamentan pert' Džibuti-lidnas.

Ohjandusen form om prezidentiž-parlamentine tazovaldkund ühten partijan enambištudenke. Valdkundan pämez' om prezident (Ismail Omar Gelle-prezident ištub necil radsijal vs 1999 semendkun 8. päiväspäi.

Parlament om üks'kodine Nacionaline Suim (arab.: الجمعية الوطنية Aldžameiat alvatania, franc.: Assemblée Nationale). Kaik rahvaz valičeb sen 65 ühtnijad videks vodeks. Parlament da ohjastuz molembad sätas käskusid.

Džibutin parlamentan ühtnijoiden järgenduseližed valičendad oliba vl 2018 uhokun 23. päiväl (8. kucund). Valitihe prezidentad järgkerdan vn 2016 8. päiväl sulakud, Ismail Omar Gelle sai 87,07% (80,63% vl 2011), se om hänen nellänz' strok jäl'geten. Kamil Mohamed Abdulkader radab päministran vs 2013 sulakun 1. päiväspäi.

Administrativiž-territorialine jagand

   Kacu kirjutuz: Džibutin administrativiž-territorialine jagand.

Džibutiš om 5 agjad (regionad) da 1 pälidnan ümbrik. Regionad alajagasoiš 10 ümbrikoks, kaik niid om 11 — pälidnan ümbrikonke.

Eläjad

Džibutiš elädas džibutilaižed: somalilaižed — 60%, afaralaižed — 35%, toižed rahvahad — 5% (Jemenan arabialaižed, francijalaižed, efioplaižed, italijalaižed). Vn 2014 heinkus valdkundan ristitišt oli 810 179 eläjad. Kaikiš suremb ristitišt om nügüde. Ristitišton 78% oma lidnalaižed (2019).

Uskondan mödhe (2015): sunnitad — 94% (läz kaik džibutilaižed, valdkundreligii), hristanuskojad — 6% (sündnuded verhiš maiš tobjimalaz).

Džibutin toižed sured lidnad (enamba 20 tuh. da vähemba 30 tuh. ristituid vl 2012Ali Sabih, Dikil'. Kaik Džibutiš om 12 lidnad.

Ižanduz

Džibutin eksport om produkcijan vedamine kormaduzmašinad, palad mašinoiden täht, kabjživatad, ümbriratud pal'mvoi, cement, kuld.

Homaičendad

Irdkosketused



Afrikan valdkundad
Keskafrikan Tazovaldkund | Kongon Tazovaldkund | Suviafrikan Tazovaldkund | Suvisudan | Zambii | Zimbabve | Tanzanii | Togo | Tunis | Ugand

1 Om Azijas mugažo.