Must pätnič (lopmöndad)

Рувики-späi
Must pätnič
Televizoroiden lopmönd San-Paulu-lidnas
Televizoroiden lopmönd San-Paulu-lidnas
Toižin

Black Friday

Znamoičend

Avaidab raštvaližen lopmöndaigan

Om tehtud

XIX voz'sada

Praznuitas

 Amerik

Päiv

Pätnič jäl'ges kül'mkun nellänt nellänz'päiväd (Blagodarenijan päiv)

Praznoičemine

Aigaline laukoiden avaidand, sured jonod kassoidenno

Tradicijad

Sured odvnenduzmaksud laukoiš (90%)

lugeda • diskussii • redaktiruida

Must pätnič (angl.: Black Friday) — om pätnič jäl'ges Amerikan «Blagodarenii päiv»-praznikad. Sišpäi zavodiše tradicionine raštvaline lopmöndan aig. Vero tehta lopmöndoid necel päiväl sijattihe völ XIX voz'sadal, a «must pätnič»-nimi il'mestui vodel 1966 da ezmäi kävuttihe Amerikan Päivnouzman polel. Sen täht, ku «Blagodarenii päiv»-praznik om kül'mkun nelländen nellänz'päivän, ka must pätnič om 23. kül'mkun da 29. kül'mkun aigan keskes.

Must pätnič ei ole oficialine praznik, no äjad mehed ottas radol lebupäivän, paiči mönd vähäižin radnikoid, sikš ku necel päiväl ostajiden lugu lujas kazvab. Mustan pätničan aigan laukad avaidasoiš aigoiš — läz 5 časud homendest, a erased sured möndverkod eskai kesköd. Ezmäižile ostajile taritas sured odvnenduzmaksud — 50-80 % — nece tegese sikš, miše kucta enamb ostajid laukoihe.

Sana «must pätnič» ezmäižen sündui Filadel'fijas da znamoiči sured pätničan ten tüpäd Blagodarenijan päivän jäl'ges[1][2]. Nügüdlaine sanan znamoičend anglian keles om sidotud «in the black»-idejanke ( «pozitivine balans» om pandud vastha «in the red»), oletades miše äjad möjad «lähttas pl'usha» necel päiväl[3].

Vozilpäi 2000 erased kompanijad tehtas mugomad lopmöndad toižiš maiš, vodelpäi 2010 — Venämal[4].

Raštvoiden lopmöndoiden «tatoi»

Tradicijoiden panijan, miččen mödhe sündui «Must pätnič»-aig, lugese Frenk Vulvort (англ. Franklin Woolworth). Hän tegi ezmäižed lopmöndad vodel 1873 Lankaster-lidnas (Pensil'vanii-štat). Vulvort oli maorjan kanzaspäi da eli küläs, no ei tahtoind tehta likundradoid. Hänel ei olend voimusid sada opendust da hänel ei olend tetabid mahtoid. Tatoi abuti 21-voččele prihale mända radole laukaha möjan abunikan [5]. Sil aigal möjad iče pätiba, min arvoine tavar om: hö arvosteliba ostajd da paniba arvon ičein elomahtišton mödhe. Radoi Vulvort ei lujas hüvin, hänele kuverz'-se kerdad grazi heitänd radospäi. Siloi hän mäni nügüdele. Hän pani möndlaudale kaiken voz'aigaližen tavaran da pani kirjutusen «Kaik om 5 centas». Nece oli ezmäine Amerikan lopmönd. Smenas hän sai paukan, mitte kaiken karazihe kudes päiväs. Jäl'ges sidä hän päti avaita ičein radon, kus oližiba kingitadud arvod da kaikenaigaižed lopmöndad. Muga tegihe üks' XX voz'sadan sur' mönd vähäižin verk[6].

Vulvort-lauk

Lopmöndad vähäižin Amerikas (statistik)

Amerikan rahvahaline mönd vähäižin federacii kaiken painab Blagodarenii-päiv aigan möndandmusid [7]. Jäl'gmäižil vozil ostajiden lugu om enamb 200 millionoid mest; keskmäine ček — om $400.

Statistik ozutab, miše läz 20 % Amerikan mönd vähäižin tegese must pätničan da Raštvoiden aigan keskes.

Must pätnič Kitajas

Kitajas jogavoden mänetadas ičeze šopingan päivän 11. kül'mkud vai läheližil päivil.

Ezmäižen kerdan Kitajas oli vodel 2009 Alibaba Group-kompanijan tomotusen mödhe, mitte käski mänetada ičein «must pätnič»-päiväd Naimatomiden päivän.

Must pätnič Venämal

Ezmäižen kerdan Venämal lopmöndad «must pätnič» nimel oliba 6. tal'vkud vodel 2013, nedalin möhemba, ku kaikes mail'mas. Vodelpäi 2014 lopmöndoiden aig om kut i kaikes mail'mas, no nellänzpäivän 19:00 časuspäi pühäpäivähasai[8]. Kacmata sihe, miše must pätnič mäneb kül'mkus, erased riteilerad necen nimel mänetadas lopmöndad kaiken voden aigan. Se zavodib tal'veližid lopmöndoid [9].

Vodel 2018 mustan pätničan möndan mär onlainas oli enamb mi 15 mlrd rubl'ad, kahthe kerdad enamba, mi edeližel vodel.[10]. Vodel 2019 onlain-lopmöndoiden mär Venämal sai 22,3 mlrd rubl'ad[11].

Rid «Black Friday»-tavarznamas Venämal

Vodel 2016 ООО «Blek Fraidei»-kompanijan nimele oli registriruidud «Black Friday»-möndtavarznam[12]. Muga kompanii monipolizirui «Black Friday»-nimen onlain-lopmöndoiden mänetandan aigan.

Vodel 2017 Federaline antimonopoline služb, kactes Internet-möndan kompanijoiden Associacijan tedotuzbumagad (ühtenzoitab läz 30 reteilerad,kuna mülüba «М.Video», Media Markt da KupiVip), avaiži, miše ООО «Blek Fraidei»-kompanijan tegod «Black Friday» nimen monopoliziruindas om hondon konkurencijan pird[13][14].

Vodel 2018 Melenmahtoižiden oiktusiden sud todišti Federaližen antimonopoližen služban pätandad[15].

Homaičendad

  1. ↑ [1966] «Black Friday» (day after Thanksgiving) (англ.). American Dialect Society. Дата обращения: 19 kül'mkud 2012. Архивировано из оригинала 13 redukud 2008 года.
  2. ↑ Ben Zimmer. The Origins of "Black Friday" (англ.). Thinkmap Visual Thesaurus. Дата обращения: 19 kül'mkud 2012. Архивировано из оригинала 27 kül'mkud 2012 года.
  3. Zimmer, Ben The Origins of "Black Friday" (англ.). Word Routes (25 kül'mkud 2011). Дата обращения: 20 kül'mkud 2017. Архивировано 29 vilukud 2012 года.
  4. ↑ Почему «черная пятница» не работает в России и ждать ли улучшений — Мнение управляющего директора Criteo Архивная копия от 7 kül'mkud 2016 на Wayback Machine // vc.ru, 4 ноября 2016
  5. ↑ История Черной пятницы. Почему ее так любят американцы?, Habr (18 kül'mkud 2016). Дата обращения: 14 kül'mkud 2024.
  6. ↑ Почему «Черную пятницу» называют черной, откуда берутся огромные скидки и причем тут два американских президента, Культурология. Дата обращения: 14 kül'mkud 2024.
  7. ↑ Black Friday Weekend Shines as Shoppers Line up for Deals. Дата обращения: 30 kül'mkud 2011. Архивировано из оригинала 29 kül'mkud 2011 года.
  8. ↑ "Черная пятница" вышла за рамки // Коммерсантъ. — 2014-01-12. Архивировано 19 tal'vkud 2018 года.
  9. ↑ Черная пятница-2024: когда будет, что выгодно покупать, советы экспертов, РИА Новости (19.11.2024). Дата обращения: 5 tal'vkud 2024.
  10. ↑ Онлайн-продажи в России во время "Черной пятницы" выросли в два раза. ТАСС. Дата обращения: 19 tal'vkud 2018. Архивировано 19 tal'vkud 2018 года.
  11. ↑ Россияне за три дня черной пятницы потратили в интернет-магазинах 22,3 млрд рублей - Hi-Tech Mail.ru. Дата обращения: 3 tal'vkud 2019. Архивировано 29 kül'mkud 2021 года.
  12. ↑ Товарный знак "Black Friday" в реестре товарных знаков Роспатента. new.fips.ru. Дата обращения: 16 tal'vkud 2019. Архивировано 2 tal'vkud 2021 года.
  13. ↑ Исключительное использование бренда Black Friday признали незаконным. РБК. Дата обращения: 16 tal'vkud 2019. Архивировано 16 tal'vkud 2019 года.
  14. ↑ Ритейлеры отстояли «черную пятницу». Ведомости. Дата обращения: 16 tal'vkud 2019. Архивировано 16 tal'vkud 2019 года.
  15. ↑ Карточка дела № СИП-491/2017 в системе "Мой арбитр". kad.arbitr.ru. Дата обращения: 16 tal'vkud 2019. Архивировано 16 tal'vkud 2019 года.
Om sadud "https://vep.ruwiki.ru/w/index.php?title=Must_pätnič_(lopmöndad)&oldid=257877"