Ristit

Рувики-späi
Igähižen rahvahan mez' i naine Tailandan pohjoižes

Ristit (Ristitud-sugun erik (Homo) Gominidad-sugukundaspäi Primatad-heimkundas, üks'jäine eläb nügüdläižen aigan. Hän om kundaline olii melenke da tuntkenke, istorižen töhišton da antropogenezas, sen tedoiduz jätkustub.

Ristitkund om ristitližiden individoiden ühtmuz.

Etimologii

rist»- i «risttä»-vaihišpäi, sikš ende ristituikš sai kucta vaiše valatadud mehid. Sid' nece nimituz leviganzi kaikile mehile.

Erinijad pirdad

Ristitun erigoičijad päpirdad oma püštoiged kävund, šingotadud päaivod, meletandan olend i valičendad, otta vastusenpidandad tegos, pidada moralid meles. Ristit om kuvazumatoi londusen olendale, hänen organad da palad ei voigoi eläda kaičendata avoinudes ümbrištos živatoiden erineden. Vastkarin, mehed mahttas säta i kävutada lämoid, azegid da tökaluid.

oblezjanaspäi:

  • jaugad pit'kemb käzid
  • sel'grodan S-vuitte form
  • lapak rindstai
  • bembel'vuitte laba surenke barbhanke, toižed barbhad penemb, kaik barbhad oma lühüdad
  • peiglon olend käzivardel
  • väll' karvkate
  • järedad päaivod, 3..4 kerdad suremb
  • sor'miden korväččed pölused

Ristithu sidodud vepsän muštatišed

Erased muštatišed oma ottud «Mi meles, se i keles»-kogodusespäi.[1]

  • Ala usko nikelle, kuni iče ed näge.
  • Ei rad ristitud riko, a hol'.
  • Gorä ei kävele puidme, a käveleb ristituidme.
  • Hebod taganpäi, koirad edespäi, ristitud kaikiš polišpäi tarbiž varaita.
  • Hill' hotkan sabutab.
  • Hän jumalkodas om rott'ud. (dročejan ristitun polhe)
  • Ičesaz kitänd nikuna ei kožu.
  • Järed da äred, pen' da mahtav.
  • Kana eile lind, ak eile ristit.
  • Ken emägaks rodiše, ka se ei ole ristit. (naižen jügedan ozan polhe)
  • Kenel om äi, ka tarbiž völ enamb.
  • Kesknahkaspäi om vil'düd. (koverikaz ristit)
  • Kus roditoi, sigä i ristituks tegetoi.
  • Käredan ristitun sormed om harotadud.
  • Nece ristit hüvälaz — ka hüvä, a hubalaz — ka ala osudi.
  • Nece ristit om kuti must mägr. (käredanhimoičii)
  • Ni küläs kündai, ni lidnas lendai. (nimihe ei sättu ristitun polhe)
  • Om paremb kacta nagrajan suhu, mi itkijan.
  • Pahal ristitul mugomad i paginad.
  • Pen' da tark, sur' da šläbäk.
  • Penemb om da hotkemb, a suremb — da hillemb.
  • Ristit koleb, a živat kadob.
  • Ristitun näged, a ozad ed näge.
  • Sogedale kulub, a kurdhele nägub.
  • Uradoid ei semekoi, ei rahngoi, iče kazdas.
  • Vanhemb norel ei küzuškande.
  • Variš hüppib, a küksta ei voi. (ristitus, ken tahtoib tehta pahut, no ei voi)
  • Äi om hüvid, da vähä om armhid.

Homaičendad

  1. Mi meles, se i keles. Vepsläižed muštatišed (ladii om O. J. Žukova). — Petroskoi: «Periodika», 2018. — 96 lp. ISBN 978-5-88170-307-3 (veps.) (ven.)