Karagandi

Karagandi
kaz.: Қарағанды
Fail:Караганда проспект.JPG
Герб
49°48′00″ с. ш. 73°07′00″ в. д.
Valdkund	Kazahstan
Istorii da geografii
Tegemižen päiv	1931
Pind	497 800 000
Высота	546
Aigvö	UTC+6:00[d]
Ekonomik
Eläjad
Eläjad	497 777 чел. (2020)
Lugud
Počtan indeksad	100001–100030
Avtomašinoiden nomeroiden kod	M и 09
-
Официальный сайт
lugeda • diskussii • redaktiruida

Karagandi (Karagandin agjan keskuz da kaikiš suremb lidn.

Istorii

Eländpunktan aluz om pandud vl 1931 kuti sija pidatadud ristituiden täht samha GULAG:an severz'-se lagerid sijazihe täs. Vl 1934 eländpunkt läz lagerid sai lidnan statusad nügüdläiženke nimenke. Äjad joudutadud ristituišpäi jäiba eläda lidnas.

Geografijan andmused

Lidn sijadase agjan pohjoižpäivnouzmas, «Irtiš — Karagandi»-kanalan lopus, 553 m keskmäižel korktusel valdmeren pindan päl. Matkad Astan-pälidnhasai om 190 km lodeheze orhal vai 215 km avtotel.

Klimat om terav kontinentaline. Voden keskmäine lämuz om +3,6 C°. Paneb sadegid 332 mm vodes, oleleb penemb niid vilusezonal (107 mm kül'mkus-keväz'kus).

Vspäi 1997 lidn jagase kahteks administrativižeks rajonaks: Oktäbrin i Kazibekbin; edel oli viž rajonad.

Eläjad

Vl 2010 eläjiden lugu oli 465 178 ristitud. Kaikiš suremb lidnan ristitišt oli 613 797 eläjad vl 1989. Karagandi sädab lidnaglomeracijad Temirtau-lidnanke da toižidenke ezilidnoidenke, kaik om 800 tuh. ristituid.

Lageriden enzne aig sel'gitab äirahvahut: vn 2015 zavodindas kazahlaižed oliba 42,6%, venänikad — 40,3%, toižed rahvahad — 17,1%.

Ižanduz da transport

Ižandusen päsarakod oma kivihilen samine (2,5 mln tonnoid vl 2008), elektroenergetine (kaks' LEK:ad), mašinansauvomine (sidä kesken mägitransportine), sömtegimišt, sauvondmaterialoiden tehmine. Raudan metallurgii šingotase Temirtau-kaimdailidnas, 15 km lodeheze.

Avtobusad da maršruttaksid oma kundaližeks transportaks lidnas.

Irdkosketused

• Lidnan tobmuden sait (karaganda-akimat.gov.kz). (kazah.) (ven.)